Hier volgt een toelichting op de historie van en de samenhang in het beleid op provinciaal en gemeentelijk niveau.
Het deel van het Soesterveen dat buiten de rode contour ligt, maakt vanwege de aanwezigheid van het hoogveen deel uit van het NatuurNetwerk Nederland (NNN voorheen EHS). De locatie binnen de rode contour is door de provincie Utrecht ook aangewezen als bodembeschermingsgebied: ‘veengebied kwetsbaar voor oxidatie’.
Het rapport ‘Ecologisch herstel Soesterveen’ dat in 2010 in opdracht van Natuurmonumenten is opgesteld, wijst uit dat de beoogde bouwlocatie (binnen de rode contouren) ook essentieel is voor het behoud van het laatste stukje hoogveen in de provincie Utrecht.
Het huidige bestemmingsplan landelijk gebied verwijst expliciet naar dit rapport en stelt als doel het herstel van het hoogveen. Er zijn in dat kader recent ook al ecologische herstelwerkzaamheden geweest in opdracht van Natuurmonumenten en de bestemming van een deel van het gebied wordt gewijzigd van agrarisch naar Natuur-Soesterveen.
De beoogde bouwlocatie ligt in landelijk gebied. Er is dus een wijziging in het bestemmingplan nodig om bouw mogelijk te maken. Maar het plan voor de bouw van tenminste 175 woningen in dit gebied staat haaks op de visie, plannen en activiteiten om het hoogveen te behouden.
Het feit dat de beoogde bouwlocatie grotendeels binnen de rode contouren ligt betekent dat het bestemmingsplan zelfstandig door gemeenten (in samenspraak met de burgers) gewijzigd kan worden. Maar de ligging van de rode contour – die dateert van vóór het rapport Ecologisch herstel Soesterveen – doet geen recht aan het rapport en de doelstelling voor het behoud van het restant hoogveen.
Bodembeschermingsgebied
Het gebied waar RV&O wil gaan bouwen is door de provincie Utrecht aangemerkt als ‘veengebied kwetsbaar voor oxidatie’. Deze classificatie verbiedt grondbewerkingen waardoor het veen aan het oppervlak kan komen.
In 2013 heeft de Provincie Utrecht actief ingegrepen om te voorkomen dat de veengrond wordt aangetast door een besluit van de gemeente Soest om de teelt van ruwvoedergewassen in dit gebied toe te staan. De proactieve aanwijzing landelijk gebied Soest is opgenomen in het huidige bestemmingsplan landelijkgebied Soest.
- Bestemmingsplan Landelijk gebied Artikel 55.11 Milieuzone – bodembeschermingsgebied
- Provinciaal besluit grondbewerking
Bestemmingsplan Landelijk gebied
Het gebied waar RV&O wil gaan bouwen is onderdeel van het Bestemmingsplan Landelijk gebied. De in het bestemmingsplan aangewezen gronden voor ‘Natuur–Soesterveen’ zijn bestemd voor de instandhouding, behoud, herstel en ontwikkeling van de natuurwaarden. In het bestemmingsplan wordt nadrukkelijk aangegeven dat daarbij uitgegaan wordt van het Rapport ‘Ecologisch herstel Soesterveen’. Het in dit rapport voorgestelde planvoorstel wijst specifiek het gebied waar RV&O wil gaan bouwen aan als prioritair aankoopgebied voor het behoud van het Soesterveen.
- Toelichting Bestemmingsplan Landelijk gebied Soest
- Bestemmingsplan Landelijk gebied, Artikel 18 Natuur – Soesterveen
- Bijlagen bestemmingsplan Landelijk gebied Soest
(Bijlage 7: Rapport Ecologisch herstel Soesterveen, start blz. 39)
NatuurNetwerk Nederland
Het gebied waar RV&O wil gaan bouwen ligt tegen gebied aan dat deel uitmaakt van NatuurNetwerk Nederland (NNN). Deze classificatie heeft als doel om voor deze gronden de wezenlijke kenmerken en waarden te beschermen en in stand houden. Onder wezenlijke kenmerken en waarden worden zowel actuele als potentiële waarden verstaan. In dit geval gaat het om de instandhouding en herstel van het hoogveen van het Soesterveen.
Artikel 2.4 van de PRV (Provinciale Ruimtelijke Verordening) bevat een ruimtelijk besluit voor gronden die zijn aangewezen als NNN bestemmingen en regels die de wezenlijke kenmerken en waarden beschermen en in stand houden. Onder wezenlijke kenmerken en waarden worden zowel actuele als potentiële waarden verstaan. Een ruimtelijk besluit voor gronden die zijn aangewezen als NNN bevat geen nieuwe bestemmingen en regels die ruimtelijke ontwikkelingen toestaan, die per saldo leiden tot een significante aantasting van de wezenlijke kenmerken en waarden, of tot een significante vermindering van de oppervlakte van die gebieden, of van de samenhang tussen die gebieden (Nee, tenzij). In dit geval is er sprake van het vastleggen van een natuurbestemming voor gronden binnen het NNN en is dit niet aan de orde.
- Artikel 2.4 Provinciale Ruimtelijke Verordening: NatuurNetwerk Nederland.
- NatuurNetwerk Nederland – Atlas Natuurlijk Kapitaal